Blog 16-06-2025

Maandag 16 juni. De zon schurkt tegen het raam alsof hij me persoonlijk wil feliciteren. Veertig kaarsjes, twee bakjes espresso en één kalm briesje verder besef ik: dit is niet het einde van een tijdperk, maar het startschot van het tweede. Een frisse set boterhammen, maar dan voor de ziel.

Ik heb me – geef het gerust toe – jarenlang vermaakt met het uitdelen van sneertjes aan overheden en ontwikkelaars die de duurzame bal hopeloos misten. Dilan Yesilgöz kon in mijn columns rekenen op de bijnaam ‘het verloren broertje van de Daltons’. Het luchtte soms op, maar maakte Nederland geen spatje groener. Vandaag besluit ik het scherp geslepen potlood om te draaien. Niet minder kritisch, wel milder van toon. Verwondering boven verontwaardiging.

Neem de provincie Utrecht. Daar tekenen ze windbeleid zoals Mondriaan z’n lijnen trok: helder, kleurrijk, voor iedereen te begrijpen. Coöperaties schuiven vanaf het eerste schetsje aan, lokale eigenaarschap wordt niet als fooi maar als fundament gezien. Het scheelt een hoop chagrijn aan de keukentafel als je buren niet alleen inspraak krijgen, maar ook een stukje turbine.

Of kijk naar Noord‑Holland. Vorige week zette de provincie een handtekening onder € 1,5 miljoen subsidie voor natuurherstel rond wind‑ en zonneparken – biodiversiteit op bestelling, zeg maar. Bloemrijke akkerranden, schuilplekjes voor kieviten en haaienvinnen van ruisgras tussen de panelen. Twee RES‑regio’s, tweemaal € 788.000 – een bedrag waar zelfs de merel een toontje hoger van fluit.

En dan het weer: een zacht, constante wind die onze molens laat spinnen als een barista op dubbele espresso’s. Zonnestralen glijden gratis en voor niets over onze huid én zonnepanelen. Diezelfde zonnestroom stuurt straks mijn elektrische auto briesend naar Zuid‑Frankrijk, het Comomeer of een willekeurige camping in Cuijk – stekker erin, et voilà.

Onderwijl zit half gemeenteraad‑land aan de keukentafel met ChatGPT open – raadsstukken, moties, een dichtregel tussendoor – allemaal gevoed door hernieuwbare kilowatts die moeiteloos door de kabels suizen. Het leven is een perpetuum mobile op lithium, data en een handvol wolken in de lucht én in de cloud.

Wat rest ons nog? Batterijen zo groot als containers, waterstof in bussen die sneller optrekken dan mijn ouwe Volvo deed, warmtenetten die ’s winters een wijk omhelzen alsof het niets is. We werken eraan – nu, na de zomer, volgend jaar – in stilte en soms met bombarie. Het mooiste: we doen het samen, collectief, coöperatief, met beide voeten in de klei en de kop in de wind.

Veertig worden voelt verrassend licht in dit decor. Alsof de jaren me hebben klaargestoomd om minder te mopperen en meer te maken. Want er is werk aan de winkel, ja. Maar er is óók een heerlijk briesje, een warme zon en een gulle provincie die geld strooit over akkerranden vol bloemen. Dat, lieve lezer, noem ik een fantastisch begin van de week.