Blog 22-04-2025

Het grootste obstakel voor de energietransitie? Niet techniek. Niet geld. Maar vertrouwen.
Dat blijkt pijnlijk duidelijk uit de Nationale Buurkracht Monitor 2025. Terwijl de klok richting 2030 doortikt, blijft de samenwerking tussen gemeenten en bewonersinitiatieven moeizaam – en dat is geen administratief detail. Het is een fundamenteel risico voor het slagen van de energietransitie.

De cijfers liegen niet: burgers voelen zich genegeerd

De Stichting Buurkracht – die al meer dan 800 bewonersinitiatieven succesvol begeleidde – trekt aan de bel. Burgers wíllen bijdragen aan verduurzaming. Ze tonen initiatief, organiseren acties in hun wijk, zetten stappen waar gemeenten nog met beleidsnota’s jongleren. Maar wat krijgen ze terug? Een rapportcijfer 5,6 als hun input al serieus wordt genomen. Vaker voelen zij zich simpelweg genegeerd.

Papieren ambities vs. praktische daadkracht

Terwijl 70% van de gemeenten op papier werkt aan klimaatdoelstellingen, nemen bewoners het voortouw in de praktijk. Daar, in de straten en buurten, worden isolatieprojecten opgestart, collectieve zonnedaken gerealiseerd en energiebesparingsacties uitgerold. Niet omdat het moet, maar omdat het leeft. De discrepantie tussen beleidsintentie en lokale realiteit wordt echter steeds schrijnender.

Gemeenten worstelen met beperkte capaciteit, bureaucratische druk en wetgevingschaos. Maar in plaats van bewoners als versnellers te zien, blijven zij vaak op afstand. Er is nauwelijks sprake van echte samenwerking. Slechts 25% van de bewonersinitiatieven ervaart de relatie als een gelijkwaardig partnerschap – tegenover 40% van de gemeenten die wél denken dat dat het geval is. Die mismatch is zorgwekkend én onhoudbaar.

Het tijdperk van vrijblijvendheid is voorbij

Zoals Roel Woudstra, directeur van Buurkracht, scherp stelt: “De periode van losse initiatieven is voorbij. Zonder actieve betrokkenheid van bewoners dreigt de energietransitie vast te lopen.”
Dat is geen overdreven retoriek, maar een wake-upcall.

Als we collectieve doelen willen halen, moet het samenspel tussen overheid en burger radicaal anders. Niet zenden, maar luisteren. Niet overleggen, maar cocreëren. Niet controleren, maar vertrouwen.

Wat nu?

De oplossing ligt niet in nóg een beleidsvisie, nóg een subsidieregeling of nóg een informatiesessie. De oplossing ligt in de straat, bij actieve bewoners die nú handelen. Zij verdienen ruimte, erkenning en een gelijkwaardige plek aan tafel. En andersom geldt: bewoners moeten de moed hebben hun gemeente op te zoeken, te betrekken bij hun plannen en samen te bouwen aan een nieuwe energiepraktijk.

Doe mee – voordat het te laat is

Ben jij als bewoner al bezig met verduurzaming in jouw buurt? Of zoek je als gemeente manieren om échte samenwerking op te bouwen?
Laat het niet bij goede intenties. Kom in actie. Sluit je aan bij een initiatief, start een gesprek met je gemeente, of meld je bij ons.
Bij NRG2ALL geloven we dat de energietransitie alleen slaagt als we het samen doen – op basis van gelijkwaardigheid, lef en wederzijds vertrouwen.

🟢 Want de toekomst is geen beleidsstuk. Die maken we nu. Samen.