Blog 20-10-2025

Er komt weer een verkiezing aan, en ineens zijn we allemaal weer experts in kilowatturen.
Mensen die gisteren nog niet wisten dat je zonnepaneel geen zonnepaneelnet nodig heeft, hebben nu een mening over de “verrommeling van het landschap.”
Iedereen wil duurzaam — maar alleen zolang het uitzicht op zijn weiland er niet van lijdt.

Ik heb het geprobeerd hoor: met verstand praten over energie. Over netcongestie, congestiemanagement, opslag, pieken en dalen. Maar na de derde zin haken ze af.
“Ja maar die windmolens verpesten het uitzicht.”
Nee, het uitzicht wordt verpest door het idee dat de wereld stilstaat omdat jij bang bent voor verandering.

We leven in een land dat elk decennium weer denkt dat het energieprobleem zichzelf oplost.
Maar het enige dat zichzelf oplost, is sneeuw — en dat hebben we hier niet eens meer.

De realiteit is simpel:

Of we bouwen.
Of we bevriezen.

We kunnen nog honderd keer praten over participatie, draagvlak en “ruimte in het landschap,” maar de zon vraagt geen vergunning.
De wind waait gewoon.
En de tijd, die wacht op niemand.

Daarom zeg ik dit keer niet: stem bewust.
Nee. Stem zon.
Stem wind.
Stem op wie de moed heeft om niet meer te polderen over de polder.

Dat zijn dus de partijen die nog durven dromen over een land dat wél werkt.
Partijen als GroenLinks-PvdA, D66, Volt — en ja, zelfs de Partij voor de Dieren, die ons eraan herinnert dat natuur niet hetzelfde is als stilstand.
Zij willen het licht aanhouden, letterlijk.

En wie dat niet wil?

Stem gerust op de partijen die roepen dat het allemaal te snel gaat,
dat we even moeten wachten,
dat Nederland “vol” is.
Stem op het nostalgische donker.
Op de partijen die straks rond Kerst zeggen:
“Zie je wel, het licht is uit — maar we hebben tenminste ons uitzicht nog.”

Dan kun je daar zitten, bij de kerstboom zonder lampjes,
met koude handen, een muts op,
fluisterend: “maar het was wel mooi, hè, dat Nederland van vroeger.”

Wij willen meer zon.
Niet als symbool, maar als systeem.
Niet als poster, maar als praktijk.

Dus deze keer:
Stem licht. Stem vooruit. Stem zon.

Of zet straks je waxinelichtje op de vensterbank
en fluister tegen de duisternis dat het allemaal de schuld van de windmolens was.