Blog 21-08-2024

Waarom grote batterijsystemen ons voor de gek houden.

In de afgelopen jaren hebben we steeds vaker te maken gekregen met het fenomeen van netcongestie. Dit probleem, dat zich voordoet wanneer het elektriciteitsnet overbelast raakt door een te grote vraag of een overmatig aanbod van stroom, vormt een groeiende bedreiging voor de stabiliteit en betrouwbaarheid van ons elektriciteitssysteem. Het probleem wordt verder verergerd door de snelle opkomst van hernieuwbare energiebronnen zoals zonne- en windenergie, evenals de toenemende elektrificatie van onze samenleving, denk bijvoorbeeld aan elektrische voertuigen en warmtepompen. Terwijl deze ontwikkelingen essentieel zijn voor de energietransitie, leggen ze ook een ongekende druk op onze verouderde elektriciteitsinfrastructuur.

In deze context lijkt de opkomst van grote batterijsystemen een logische stap. Deze batterijen kunnen energie opslaan op momenten dat er een overschot is, bijvoorbeeld wanneer de zon schijnt of de wind waait, en deze energie vrijgeven op momenten dat de vraag hoog is. Op het eerste gezicht lijkt dit een elegante oplossing: de energie wordt gebufferd in tijden van overvloed en geleverd in tijden van schaarste. Maar zoals met veel zaken die te mooi lijken om waar te zijn, is ook hier de werkelijkheid gecompliceerder.

Een cruciaal punt om te begrijpen is dat de inzet van grote batterijsystemen vaak gedreven wordt door commerciële belangen, in plaats van het algemene belang van een stabiel en betrouwbaar elektriciteitsnet. Deze batterijen worden vaak ingezet door bedrijven die hun winst maximaliseren door elektriciteit op te slaan wanneer de prijzen laag zijn en deze weer te verkopen wanneer de prijzen hoog zijn. Dit proces, bekend als 'traden op het net', is zeker lucratief, maar draagt het werkelijk bij aan de oplossing van het probleem van netcongestie?

De realiteit is dat deze batterijsystemen vaak de symptomen van netcongestie verzachten zonder de onderliggende oorzaken aan te pakken. Wanneer een batterij bijvoorbeeld elektriciteit opslaat op een moment van overproductie, verlicht dit tijdelijk de druk op het net. Maar deze verlichting is slechts van korte duur. Zodra de opgeslagen energie later wordt vrijgegeven, wordt het net opnieuw belast, vaak op momenten dat de vraag al hoog is. In plaats van het probleem structureel op te lossen, verplaatst het de belasting eenvoudigweg van het ene moment naar het andere.

Dit leidt tot een fundamentele vraag: zijn deze grote batterijsystemen daadwerkelijk de oplossing voor netcongestie, of creëren ze slechts een illusie van vooruitgang? Wanneer we deze vraag kritisch onderzoeken, komen we tot de conclusie dat deze systemen eerder een pleister op een gapende wond zijn dan een echte genezing. Ze bieden tijdelijke verlichting, maar lossen het onderliggende probleem van een verouderde en overbelaste elektriciteitsinfrastructuur niet op.

Bovendien is er een risico dat het gebruik van deze batterijsystemen de markt verder destabiliseert in plaats van deze te stabiliseren. Wanneer batterijen voornamelijk worden ingezet voor commerciële handel in plaats van voor het waarborgen van de netstabiliteit, worden commerciële belangen boven de systeemveiligheid gesteld. Dit kan leiden tot situaties waarin op korte termijn winsten worden behaald, maar waar op lange termijn de betrouwbaarheid van het elektriciteitsnet onder druk komt te staan. De illusie dat we een stabieler en veerkrachtiger energiesysteem hebben, kan gevaarlijk misleidend zijn.

Een ander aspect dat niet over het hoofd mag worden gezien, is de ecologische en maatschappelijke impact van deze grote batterijsystemen. Het winnen van de grondstoffen die nodig zijn voor de productie van deze batterijen, zoals lithium, kobalt en nikkel, heeft aanzienlijke milieu- en sociale kosten. Mijnbouwpraktijken in veel delen van de wereld leiden tot verwoesting van ecosystemen, verontreiniging van waterbronnen en ernstige gezondheidsproblemen voor de lokale bevolking. Bovendien zijn de productie en uiteindelijke afvoer van batterijen zelf energie-intensieve processen die aanzienlijke hoeveelheden broeikasgassen uitstoten.

Dit brengt ons bij de kern van het probleem: de focus op grote batterijsystemen als dé oplossing voor netcongestie leidt af van wat we werkelijk nodig hebben, namelijk een fundamentele herziening en versterking van onze elektriciteitsinfrastructuur. We moeten investeren in netverzwaring, waarbij het net zelf wordt aangepast en uitgebreid om de toenemende vraag en het fluctuerende aanbod van energie beter aan te kunnen. Slimme netten, die gebruik maken van geavanceerde technologieën om vraag en aanbod in real-time beter op elkaar af te stemmen, zijn een cruciaal onderdeel van deze oplossing.

Daarnaast is het belangrijk om energieopslag te decentraliseren. In plaats van te vertrouwen op een handvol grote batterijsystemen, zouden we moeten streven naar een systeem waarin huishoudens en bedrijven hun eigen energie kunnen opslaan en gebruiken. Dit zou niet alleen de druk op het centrale net verminderen, maar ook de veerkracht van het energiesysteem als geheel vergroten. Denk bijvoorbeeld aan thuisbatterijen, gekoppeld aan zonnepanelen, die een huishouden in staat stellen om zichzelf grotendeels van stroom te voorzien en eventueel zelfs energie terug te leveren aan het net op momenten dat er een overschot is.

Het is precies deze filosofie van decentralisatie en zelfvoorziening die NRG2all voorstaat. Bij NRG2all geloven we dat de toekomst van energieopslag niet ligt in een paar grote, gecentraliseerde systemen, maar in een breed gedragen aanpak waarin elke consument en elk bedrijf een actieve rol speelt in het beheer van hun eigen energie. Door het ontwikkelen en implementeren van slimme energieoplossingen, zoals op maat gemaakte opslagsystemen en integraties met hernieuwbare bronnen, helpt NRG2all haar klanten om niet alleen kosten te besparen, maar ook bij te dragen aan een stabieler en veerkrachtiger energienet. Dit model van energieopslag is niet alleen duurzamer, maar ook rechtvaardiger, omdat het de macht over energie teruggeeft aan de mensen die het daadwerkelijk gebruiken.

Ten slotte moeten we beseffen dat de echte oplossing voor netcongestie niet ligt in het toevoegen van meer batterijen, maar in het creëren van een energiesysteem dat gebaseerd is op duurzaamheid, betrouwbaarheid en eerlijkheid. Dit vereist moedige beslissingen van beleidsmakers, innovatie van de kant van de industrie, en een lange termijn visie die verder gaat dan de snelle winstgevendheid van grote batterijsystemen. Het betekent ook dat we bereid moeten zijn om te investeren in oplossingen die misschien niet de meest voor de hand liggende of eenvoudigste zijn, maar die wel de grootste impact hebben op de lange termijn.

Grote batterijsystemen kunnen zeker een rol spelen in onze energietoekomst, maar we moeten ze niet overschatten of als wondermiddel beschouwen voor netcongestie. Ze zijn een hulpmiddel, geen panacee. De werkelijke oplossing ligt in het grondig herzien en versterken van onze energie-infrastructuur, met een focus op duurzaamheid, betrouwbaarheid en eerlijkheid. Dit vereist politieke wil, innovatie, en een lange adem. Laten we ons daar op richten, in plaats van te geloven in de valse belofte van snelle fixes. NRG2all staat klaar om samen met u deze weg in te slaan, naar een eerlijker en veerkrachtiger energiesysteem voor iedereen.