Blog 08-12-2025

De nieuwste rapportage van RVO over zonne energie voelt als een zachte tik op de vingers. Niet pijnlijk, maar wel net genoeg om je eraan te herinneren dat het allemaal niet vanzelf gaat. In 2024 werd er 4,3 gigawattpiek nieuw geplaatst. Dat is indrukwekkend als je het op een verjaardagsfeest vertelt, maar tegelijkertijd minder dan de jaren ervoor. De groei vlakt af. En afvlakking is nooit een woord waar een ontwikkelaar warm van wordt.

Vooral de kleinere projecten vallen stil. In 2024 kwam er nog maar 1,6 gigawattpiek bij via particulieren en kleine bedrijven. Een jaar eerder was dat veel meer. De mensen die zonnepanelen willen, hebben ze inmiddels. De rest twijfelt. Of wacht. Of haakt af zodra iemand het woord netcongestie fluistert. Het kleine groeit niet meer. Het grote moet het nu doen.

Maar ook bij de grote projecten staat de zon soms in de wachtkamer. De afbouw van de saldering vanaf 2027, netten die overvol zitten, aansluitingen die maanden vertraging hebben. Het is alsof je in de trein van duurzame ambities zit, maar steeds hoort dat er ergens verderop een wissel vastzit. De machinist blijft vriendelijk. De reizigers blijven hoopvol. De rails piepen licht ongemakkelijk.

RVO zegt dat het allemaal kan. Slim schakelen bij negatieve prijzen. Meer eigen verbruik. Opslag. Elektrische auto. Warmtepomp. Thuisbatterijen. Technologie die zich gedraagt als een loyale collega die altijd net iets te laat op de afspraak verschijnt, maar wel veel voor je kan betekenen als je geduld hebt.

Het is verleidelijk om te zeggen dat dit de transitie in haar puberteit is. Enthousiast, koppig, snel gekwetst. De eerste jaren van groei waren makkelijk. Panelen plaatsen. Zon oogsten. Rekensommen die vanzelf positief uitpakten. Nu wordt het serieuzer. Wie zonne energie wil ontwikkelen moet vooruit denken, zelf keuzes durven maken en niet wachten tot een beleidsregel de oplossing serveert.

Dat maakt de komende jaren spannend. Niet negatief spannend, maar volwassen spannend. De groei vlakt misschien af, maar de ambitie niet. De zon blijft gratis. De technologie verbetert. De vraag naar duurzame stroom stijgt. De enige echte vraag is of wij in staat zijn een infrastructuur neer te zetten die dit alles kan dragen zonder telkens te kraken.

Zonne projecten verdienen realisme. Niet alleen dromen over grote velden vol glanzend glas, maar ook de minder fotogenieke onderdelen. Transformatoren. Kabels. Contracten. Netstudies. Binnen dat realisme zit juist de ruimte voor nieuwe oplossingen. Hybride systemen. Flexibiliteit. Lokale opslag. Projecten die niet alleen produceren, maar ook meebewegen met het net.

De zon blijft geduldig. Wij moeten leren even geduldig te zijn. En tegelijk sneller. Beter. Creatiever. Want de volgende stap in zonne energie gaat niet over meer panelen, maar over slimmer gebruik. Niet over groter, maar over beter georganiseerd.

De wachtkamer is geen eindstation. Het is een tussenstop. Een plek om even na te denken. Om plannen aan te scherpen. Om te zien waar het echt naartoe moet.

Daarna mag de zon weer verder.