Blog 11-03-2025

Er was een tijd dat Nederland nog rookte. Niet de mensen – al deden die het ook – maar de schoorstenen. Massief, grauw, onverschrokken. Ze spuugden rook en beloofden vooruitgang. Ze loog niet, die rook. Maar vooruitgang betekent niet altijd goed.

Vandaag zijn die schoorstenen stil, of ze fluisteren slechts. Hun stemmen overgenomen door het ruisen van windturbines en het gelige gefluister van zonnepanelen die zonlicht vertalen naar kilowatturen. Vorig jaar kwam 56% van onze elektriciteit uit hernieuwbare bronnen. Nog niet zo lang geleden was dat een wensdroom. Nu is het een feit.

Windmolens in de polder, zonnepanelen op daken, batterijen die groter en slimmer worden. Nederland elektrificeert in rap tempo. De transitie die ooit een voetnoot was in verkiezingsprogramma’s, is nu iets waar je niet meer omheen kunt. Fietsend over dijken zie je de draaiende wieken boven de weilanden, rijdend door steden voel je de elektrische auto’s zoefend langsgaan.

Toch zijn we er niet. Dit is de drempel, niet de bestemming. Elektrificatie gaat verder dan alleen elektriciteit. Onze huizen verwarmen zich nog altijd te veel met gas. De industrie ademt nog steeds op fossiele brandstoffen. En ja, dat vraagt een inspanning. Maar als we nu stoppen, was al die vooruitgang niets meer dan een tussenstap naar teleurstelling.

We moeten nu niet tevreden achteroverleunen. We moeten niet doen alsof 56% het eindstation is. We zijn begonnen, maar het echte werk begint nu pas. Dit is het moment waarop we snelheid moeten maken. De infrastructuur moet mee, de opslag moet slimmer, de netwerken robuuster. De oude rook moet definitief plaatsmaken voor schone lucht.

Nederland is altijd een land van water en wind geweest. We hebben de elementen nooit gevreesd. We temden de zee, we omarmden de storm. Nu doen we dat opnieuw. De rook verdwijnt. De energie verandert. De toekomst is elektrisch, en we gaan er nu écht gas op geven – zonder gas.