Blog 09-06-2025

Maandagochtenden hebben iets symbolisch. Na de eerste rustdag van het weekend zetten we samen de schouders er weer onder. In 1618 bedacht de katholiek kerk zelfs een officiële tweede rustdag bij Pasen, Pinksteren en Kerst—gewoon omdat het praktisch was dat iedereen na het kerkbezoek nog een dag had om bij te komen. Eén besluit, één bevoegde instantie (de synode) en hop, onze kalender was voorgoed veranderd.

Stel je voor dat de vergunningen voor een zonnepark of windmolen net zo eenvoudig tot stand kwamen. Een duidelijke gezamenlijke overtuiging dat we het nodig hebben, een gezaghebbend orgaan dat de knoop doorhakt, en klaar is Kees. Helaas zitten we anno 2025 in een ander krachtenveld. Na de kabinetsval van vorige week ligt de bal bij de Tweede Kamer, terwijl de klimaatklok genadeloos doortikt.

Wat staat op het spel?

In Solar Magazine waarschuwt Olof van der Gaag (NVDE) dat uitstel nu extra pijnlijk is. Hij somt versnellers op die al wél klaarstaan—meer ISDE-budget, extra geld voor waterstof en de verlengde SDE++—maar ook remmende maatregelen zoals het afschaffen van de verplichte hybride warmtepomp bij cv-vervanging. Of we vaart houden, hangt af van het parlement: ‘Het is zaak om nu zoveel mogelijk voorstellen erdoorheen te krijgen, ook zonder missionair kabinet.’ solarmagazine.nl

Zijn waarschuwing raakt de kern: de energietransitie bestaat uit honderden grote én kleine besluiten. Elk dagje vertraging bij netaansluitingen, salderingsregels of vergunningsprocedures tikt later dubbel zo hard terug in CO₂-reductie en investeringskosten.

Leren van die extra feestdag

De tweede feestdag was geen theologische doorbraak, maar pragmatisme. De kerk herkende een sociaal-economische logica en formaliseerde die. Dat mechanisme kunnen we kopiëren:

1. Heldere noodzaak – Formuleer op Rijksniveau dat versneld hernieuwbare energie infrastructuur publiek belang is, net zoals de aanleg van spoor of dijkversterking.

2. Eén loket – Schaal vergunningverlening op via regionale energie-autoriteiten met doorzettingsmacht, zodat gemeenten niet elk voor zich het wiel uitvinden.

3. Deadline-discipline – Voer een ‘beslisstilte’ in: niet langer dan negen maanden tussen aanvraag en definitieve uitspraak voor projecten < 100 MW.

4. Tweede Versnellingsdag – Reserveer elke derde maandag van de maand voor een Kameragenda die alléén energiedossiers behandelt en direct stemt. Geen politiek uitstelgedrag, maar een ritueel moment van doorpakken.

Waarom nu?

Nederland flirt met netcongestie, de industriële doelen voor 2040 komen dichterbij en automobilisten gaan massaal over op elektrisch. Tegelijkertijd loopt de schatkist accijnsinkomsten mis en vergt de kilometerheffing opnieuw politieke moed. Elk kwartaal tijdverlies vergroot straks de sociaal-economische pijn. solarmagazine.nl

Maandagmissie voor NRG2all-lezers

• Gebruik deze week om lokale overheden te wijzen op spoedwet-ruimte in de Omgevingswet.

• Pak je projectdossiers erbij en check of alle onderliggende onderzoeken (natuur, geluid, participatie) al in concept klaarstaan—dan ben je wendbaar zodra het loket opengaat.

• Vraag je netwerk in Den Haag om de Tweede Versnellingsdag-gedachte te steunen. Een ritueel werkt: we hebben er al vier eeuwen ervaring mee.

Kortom: als we ooit in een paar pennenstreken een extra vrije dag konden regelen, moet het anno 2025 toch lukken om snelle, structurele beslissingen te nemen voor zon- en windprojecten. Laten we van deze maandag het startschot maken. De energietransitie heeft geen tijd voor een derde kerstdag.

Fijne tweede pinksterdag!