Blog 18-12-2025

Niet een droom die je krijgt wanneer je ogen dichtvallen en je lichaam eindelijk zwijgt.
Maar een droom die je wakker houdt.
Een droom die vraagt om handelen.

Ooit had ik een droom dat de energietransitie niet langer het exclusieve domein zou zijn van witte goed bedeelde grijze mannen. De Mart Smeets generatie. De zeven vinkjes mannen waar Joris Luyendijk zo trefzeker over schreef. Slim. Machtig. Goed georganiseerd. Maar ook opgesloten in hun eigen gelijk.

De energietransitie werd een project. Geen beweging.
Een spreadsheet. Geen verhaal.

En dat wringt.
Want energie is van iedereen.

Ik wilde dat doorbreken. Niet uit boosheid maar uit liefde. Liefde voor vernieuwing. Liefde voor mensen die nog niet zijn vastgeroest. Studenten. Jongeren. Basisscholen. Mensen die nog vragen durven stellen die niet beginnen met ja maar.

Waarom zou een zonnepark alleen ontworpen mogen worden door een bureau dat al dertig jaar hetzelfde denkt voor 175 euro per uur. Waarom niet een student landschapsarchitectuur naast die ervaren vakman zetten. Mister tunnelvisie en frisse blik samen. Niet tegenover elkaar maar naast elkaar.

Laat ze botsen.
Laat ze lachen.
Laat ze falen.
Laat ze iets nieuws maken.

Gebruik een windpark als afstudeerproject.
Schrijf je scriptie over maatschappelijke acceptatie van zonne of windparken.
Onderzoek hoe energie kan verbinden in plaats van verdelen.

Dat is mijn droom.

Plato zei ooit dat het begin van wijsheid verwondering is. Jongeren verwonderen zich nog. Ze stellen vragen zonder bijsluiter. Hannah Arendt schreef dat elke nieuwe generatie het vermogen heeft om opnieuw te beginnen. Dat noemde zij nataliteit. Het wonder van de start.

En misschien is dat precies wat de energietransitie nodig heeft.
Een nieuwe start.
Niet technisch maar menselijk.

Rumi schreef dat waar liefde is geen ik meer bestaat. Dat geldt ook hier. Zolang energie iets is van ons soort mensen blijft het klein. Pas wanneer het van iedereen wordt ontstaat ruimte. Ruimte voor verbeelding. Ruimte voor acceptatie. Ruimte voor toekomst.

Bij NRG2all geloof ik dat opwek niet alleen kilowatturen oplevert maar ook kansen. Voor jongeren die willen bouwen aan iets groters dan henzelf. Voor scholen die energie kunnen gebruiken als lesmateriaal voor burgerschap. Voor dorpen waar een park niet iets is dat hen overkomt maar iets dat zij mede vormgeven.

De energietransitie is geen technisch probleem.
Het is een cultureel vraagstuk.

En cultuur verandert nooit van bovenaf. Dat gebeurt altijd van onderop. Door jongeren. Door mensen die nog niet weten wat niet kan.

Zoals Nietzsche schreef
Je moet chaos in jezelf hebben om een dansende ster te kunnen baren.

Laat ons die chaos toelaten.
Laat ons die jongeren binnenhalen.
Laat ons samen die dansende sterren bouwen op onze daken en in onze landschappen.

Die droom heb ik nog steeds.
En ik ben nog lang niet klaar met wakker zijn.